We praten er misschien niet genoeg over maar toch kent iedereen wel iemand: mensen geboren met een lichte handicap, mensen die een hersenletsel overhouden na een ongeval, ouderen die aan geheugenverlies lijden, ouderen die dementeren,… Maar ook voor hun draait het leven door, ook zij worden nog steeds, ongeacht hun toestand, geconfronteerd met -al dan niet belangrijke- beslissingen die moeten genomen worden.
Maar wat als dat van de ene op de andere dag niet meer lukt? Ook zij moeten geholpen worden, maar hoe kan dat nu in de praktijk?
1. Wilsonbekwaam
Van zodra u niet meer in staat bent van bepaalde handelingen te stellen of bepaalde beslissingen te nemen, noemt men u “wilsonbekwaam”. Als u bang bent, dat dit u overkomt, hoeft u niet onmiddellijk naar de Rechtbank te lopen. U kunt dit oplossen door op voorhand, op het moment dat u wel nog wilsbekwaam bent, aan één of meerdere personen een “zorgvolmacht” toe te kennen, waarin gesteld wordt dat deze personen bepaalde handelingen/beslissingen voor u kunnen stellen/nemen.
U kunt er zelf voor kiezen wanneer u deze “zorgvolmacht” in laat gaan. Zo kunt u ervoor kiezen dat deze onmiddellijk in voege gaat, zelfs nog op het moment dat u wils-& handelsbekwaam bent, maar omdat u bijvoorbeeld slecht te been bent en u zich niet meer kunt verplaatsen, laat u bepaalde handelingen al onmiddellijk aan iemand anders over. U heeft echter ook de mogelijkheid om deze zorgvolmacht pas in voege te laten gaan van zodra u effectief wils-& handelingsonbekwaam geraakt.
Belangrijk om te weten is dat uzelf kan bepalen wanneer uw lasthebber (degene aan wie u volmacht geeft) u als handelingsonbekwaam mag beschouwen. Dit gebeurt echter meestal aan de hand van geneeskundige verslagen, om misverstanden en misbruik te voorkomen.
2. Tijdelijk wilsonbekwaam
Het kan gebeuren dat u gedurende een bepaalde periode wilsonbekwaam wordt, maar dat uw situatie na een tijd terug verbetert en u dus wel terug in staat bent, uw eigen beslissingen te nemen. Denk maar aan een ongeval waarbij u in coma geraakt, of een hersenbloeding waarvan u achteraf herstelt,… Hebt u op dat moment een zorgvolmacht aan iemand gegeven, dan zal deze op het moment van uw handelingsonbkwaamheid een uitwerking hebben. Maar op het moment dat u terug ‘wilsbekwaam’ bent, zal deze ook weer van rechtswege eindigen.
3. Misbruik
Hoe voorkomt u nu dat uw lastgever misbruik maakt van zijn volmacht? Er gebeurt immers geen voorafgaandelijke controle door de vrederechter en de buitenwereld weet niet altijd dat u handelingsonbekwaam bent geworden. Toch bent u beschermd tegen wanbeheer, want elke belanghebbende, zoals de notaris, de advocaat,… kan de rechtbank informeren over uw toestand.
Bent u er toch niet gerust in, dan kunt u nog steeds aan de alarmbel trekken. De rechter kan ten allen tijde tussenkomen en alsnog een bewindvoerder aanstellen, waarvoor u zelf ook steeds een voorkeur kunt geven wie u als bewindvoerder wenst.
Ten slotte kunt u ook nog een vertrouwenspersoon* aanduiden die ervoor zorgt dat de communicatie tussen u en de lasthebber goed verloopt.
4. Wat als dit u als bedrijfsleider overkomt? Hoe kunt u uw bedrijf veiligstellen?
Ook hier biedt de zorgvolmacht een uitweg. U geeft als bedrijfsleider volmacht aan een door u aangewezen lasthebber. Wat deze persoon mag doen tijdens uw handelingsonbekwaamheid, wordt in uw zorgvolmacht verder toegelicht. Dat kan gaan over de leiding nemen over uw bedrijf, of over het beheer van uw vermogen maar dat kan ook specifiek gaan over een welbepaalde schenking die uitgevoerd moet worden. U kunt trouwens schriftelijk laten vastleggen wie de stemrechten, die verbonden zijn aan uw aandelen, uitoefent.
Op die manier biedt een zorgvolmacht u heel wat mogelijkheden om aan vermogensplanning te doen.
5. Wie kan een zorgvolmacht opstellen?
Iedereen kan een zorgvolmacht laten opstellen. Een belangrijke voorwaarde om een zorgvolmacht te kunnen geven, is dat u bij het opstellen van de lastgeving nog wilsbekwaam bent. Bovendien blijft de zorgvolmacht in de private sfeer, want er is in principe geen voorafgaandelijke tussenkomst van de rechter. Dat is een voordeel als de familie goed overeenkomt. Indien dit niet het geval is, zal een rechterlijke tussenkomst meer aangewezen zijn.
Daarnaast is het belangrijk dat u zich door iemand met kennis van zaken laat bijstaan. Iemand die heel goed de reikwijdte van bepaalde beslissingen kan inschatten en u daarop kan wijzen en iemand die uw belangen kan behartigen. Hij kan met u mee nadenken over wat écht belangrijk is voor u. Zo klinkt het als vanzelfsprekend als uw partner of uw kinderen als lasthebber worden aangeduid maar kan dat ook voor uw bedrijf? Misschien dat u daarvoor best iemand anders aanduidt, tenzij de kinderen mee in het bedrijf zitten… Wat dan weer kan resulteren in belangenconflicten… Hoe beter deze zaken op voorhand zijn geregeld, des te minder conflicten er achteraf rond zullen ontstaan.
Wenst u hier meer informatie over of u wenst een zorgvolmacht te laten opstellen, dan kunt u ons steeds contacteren. Wij helpen u graag verder.
6. Wijzigen of herroepen
Als volmachtgever kunt u steeds de zorgvolmacht wijzigen of herroepen, zolang u handelingsbekwaam bent.
7. De registratie
Een lastgeving waarin u een zorgvolmacht geeft, kan niet mondeling gebeuren. Er zal altijd een geschrift nodig zijn. Opgelet, werd de lastgeving bij het “Centraal Register van Lastgevingsovereenkomsten (CRL)” geregistreerd, vóór je wilsonbekwaam bent geworden (via de griffie van het vredegerecht)? Dan blijft de lastgeving doorwerken nadat je toestand is verergerd en je wilsonbekwaam bent geworden.
Zonder deze voorafgaande registratie, eindigt de lastgeving wanneer je je in een toestand van wilsonbekwaamheid bevindt.
*definitie vertrouwenspersoon: “een persoon die als bemiddelaar optreedt tussen de bewindvoerder over de persoon, de bewindvoerder over de goederen en de beschermde persoon, de mening vertolkt van de beschermde persoon in de bij de wet bepaalde gevallen indien hij daar zelf niet toe in staat is of hem ondersteunt bij het uiten van zijn mening ingeval hij dit niet zelfstandig kan en toezicht uitoefent op de goede werking van het bewind” (artikel 494 BW)
Wenst u op de hoogte te blijven van onze nieuwsberichten? Schrijf u dan in voor onze nieuwsbrief
